“အတီးကေအာက္ကြင္းသားပါ၊ ဟုိးပဲခူးရုိးမဘက္ကေန ထြက္ေျပးလာခဲ့ရတာပါ။ စစ္တပ္ရဲ့ ျဖတ္ေလးျဖတ္ထုိးစစ္ေတြေၾကာင့္ပါ။ မည္းမည္းျမင္ရာ အကုန္ပစ္သတ္ ေနတဲ့အခ်ိန္ေပါ့။”
၁၉၇၄/၇၅ ခုႏွစ္ ျဖတ္ေလးျဖတ္စနစ္ကုိကုိ ကရင္နယ္ေျမမွာ စစ္တပ္က က်င့္သုံးခဲ့ပါတယ္။ အမ်ားဆုံးကေတာ့ ေညာင္ေလးပင္ခရုိင္၊ ေတာင္ငူခရုိင္၊ ဖာပြန္ခရုိင္၊ သထုံခရုိင္ ေကာ္သူေလးသတ္မွတ္ရာ နယ္ေျမေတြမွာျဖတ္ေလးျဖတ္ကုိ စစ္တပ္ကက်င့္သုံးခဲ့ပါ တယ္။အဓိကအေနနဲ႔ ကရင္သူပုန္ေတြကုိ ေခ်မႈန္းတဲ့စစ္ဆင္ေရးေတြျပဳ လုပ္ခဲ့တာပါ။ ရြာၾကီးေတြထဲ ရြာေလးေတြ၀င္ေစပါတယ္ ဒါကိုစုစည္းေက်းရြာတည္လုိ႔သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ ေနရာသစ္ေတြမွာ စုေပါင္းၿပီး ရြာတည္ခုိင္းခဲ့ၾကပါတယ္။
ကြင္းေဒသလုိေနရာေတြမွာ အဲဒီလုိ ရြာတည္ထားတဲ့ေနရာေတြမွာဆုိအရမ္းဒုကၡအၾကီး အက်ယ္ေရာက္ၾကပါတယ္။ ရြာထဲကထြက္ခ်င္ရင္ ခြင့္ျပဳလက္မွတ္အတြက္ ပုိက္ဆံေပးၾကရတယ္ အဲဒီတုန္းကဆုိ (၁၀)က်ပ္ပါ။ ညေန(၆)နာရီဆုိရင္ ရြာအျပင္ထြက္မရ ေတာ့ဘူး။ ေတြ႔ရင္ပစ္သတ္ခံရပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ ေတာင္ယာေတြကုိလည္း ပစ္ထားခဲ့ရပါတယ္ ေစာင့္အိပ္လုိ႔မရပါဘူး။ ေတာင္ယာထဲကုိ ျပင္ပက တိရစာၦန္ေတြက ၀င္စား၊ စပါးေတြပ်က္၊ လြတ္လပ္မႈကမရွိ တခါတေလ ေပၚတာလုိက္ရတယ္။ စစ္တပ္အတြက္ အဓမၼလုပ္ေပးေတြလုပ္ေပးရတယ္။ (၁၃)ႏွစ္ (၁၄)ကေလးေတြလည္းလုပ္ရပါတယ္။ အဲဒီလုိနဲ႔ စုစည္းေက်းရြာေတြမွာ မေနႏုိင္ၾကေတာ့အခါမွာ ေတာထဲမွာ ပုန္းေအာင္းေနသူ ေတြျဖစ္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ “ ဖထီးတုိ႔ကေတာ့ ဒီရြာေတြမွာသြားမေနခ်င္ဘူး။ ေတာင္ယာကုိ ေကာင္းေကာင္းခုတ္ခ်င္တယ္။ ေတာထဲမွာ စစ္တပ္မလာရင္၊ ဖားရွာ၊ ငါးရွာစား ဟင္းသီးဟင္း ရြက္ခူးရွာစားရတာ လြတ္လပ္တာေပါ့။ တဲေတြမွာေတာ့ အမုိးပဲရွိတယ္၊ အကာကေတာ့ မရွိပါဘူး။ စစ္တပ္လာရင္ေျပဖုိး အဆင္သင့္လုပ္ထားတာပါ။ သူတို႔ေတြက ဖထီးတုိ႔ကုိ လုိက္ရွာၿပီး ေတာင္ယာေတြ မီးရႈိ႕တယ္။ သူတုိ႔က ေျပာတယ္ ဒီေတာင္ယာစပါးေတြက ကရင္သူပုန္ေတြကို ေထာက္ပံ့ဖုိ႔လုပ္တာမုိ႔လုိ႔ မီးရႈိ႕ရတာတဲ့။ ဒီေျမ ဒီေရကုိ ဖထီးတုိ႔ ဘုိးဘြား ပုိင္ ယာေျမ၊ ၿခံေျမေတြပါ၊ ဒီေနရာကုိ ဖထီးတုိ႔ ခြာမသြားခ်င္ဘူးေလ။” အဲဒီလုိ ေျမယာေတြကို ခင္တြယ္ၿပီးေတာ့ ေတာထဲမွာ ဒုကၡခံေနရတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြ ျမန္မာျပည္ထဲမွာ အမ်ားၾကီးပါ။ ေတာင္ယာခုတ္၊ ဟင္းရြက္ရွာေတြဟာ သူတုိ႔ေတြရဲ့ ဓေလ့ေတြပါ။ ဒညင္းၿခံေတြ၊ ဒူးရင္းၿခံေတြ၊ ငွက္ေပ်ာၿခံေတြဟာ အခုဆုိရင္ မီးေလာင္ျပင္ေတြျဖစ္ကုန္ပါၿပီ။ အဲဒီမီးေလာင္ ျပင္ကုိၾကည့္ၿပီး ရႈိက္ငိုေၾကြးေနၾကတဲ့ ကရင္လူမ်ဳိးေတြကို ေတာင္ငူခရုိင္နဲ႔ ဖာပြန္ခရုိင္ေတြမွာ အမ်ားဆုံးေတြ႔ျမင္ႏုိင္ငါတယ္။ (၁၉၈၈)ေနာက္ပုိင္းမွာဆုိရင္ မ်ားျပားလွတဲ့ စစ္အင္အားသုံးၿပီး ေက်းရြာေတြကုိ၀င္ေရာက္သိမ္းပုိက္ၿပီး တပ္ေတြစြဲခဲ့ၾကပါတယ္။ ရြာသားေတြဟာ အစားအေသာက္ငတ္ျပတ္မႈေတြေၾကာင့္ပုန္းေအာင္ေနတဲ့ေနရာကေန ေတာင္ယာၿခံေတြထဲ သီးႏွံ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြ ခုိးခုိးၿပီးခူးယူစားေသာက္ၾကရတယ္။ အဲဒါေတြကုိ စစ္တပ္ကသိေတာ့ ေတာင္ယာေတြမီးရႈိ႕ ဥယ်ာဥ္ၿခံေတြအနားမွာ မုိင္းေတြေထာင္ခဲ့ၾကပါတယ္။ မုိင္းေထာင္ေတာ့ ေျချပတ္တဲ့သူေတြျပတ္ လက္ျပတ္တဲ့သူေတြျပတ္၊ ေသတဲ့သူေတြလည္းေသ။ ထြက္ေျပးရင္းနဲ႔ စစ္တပ္ကမိသြားတဲ့အခါ ေယာက္်ားေတြဆုိ တခါတည္းသတ္ပစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ မိန္းခေလးေတြ အိမ္ေထာင္သည္ေတြ ငယ္ငယ္ရြယ္ရြယ္ေတြဆုိရင္ မုဒိန္းက်င့္ၿပီးသတ္ပစ္ခဲ့ၾကတယ္။ ေနာက္ျပန္ရွာလုိ႔ေတြ႔တဲ့အခါ တခ်ဳိ႕ဆုိရင္ မိန္းမတန္ဆာေတြကုိ ၀ါးခၽြန္ေတြနဲ႔ထုိးၿပီးေတာ့ကုိရက္ရက္စက္စက္ သတ္ပစ္ခဲ့ၾကတယ္။
နအဖစစ္တပ္ရဲ့ သတ္ျဖတ္ခ်င္းခံရတဲ့ ရြာသားေတြထဲမွာအသက္(၁၈)ႏွစ္ ေအာက္ ခေလးေတြလည္းပါ၀င္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ခေလးေတြမွာ အျပစ္မရွိပါဘူး မိသားစုနဲ႔အတူ ေျပးလႊားပုန္းေအာင္ေနၾကရတာဆုိရင္ ျပည္တြင္းမွာ သိန္းဂဏန္းနဲ႔ခ်ီၿပီးရွိပါတယ္။ ခေလးေတြဆုိရင္ ေသာင္းဂဏန္းနဲ႔ရွိပါတယ္။ လက္လွမ္းမမွီတဲ့ေနရာေတြမွာဆုိရင္ ခေလးငယ္ေတြ ဘယ္ႏွစ္ေယာက္ေသဆုံးခဲ့တယ္ဆုိတာကုိ စာရင္းေကာက္ႏုိင္ ျခင္းမရွိေသးပါဘူး။ အကယ္၍ စာရင္းေကာက္ႏုိင္ခဲ့မယ္ဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ခေလးအေသအေပ်ာက္အမ်ားဆုံး အမွတ္စဥ္ထဲမွာရွိေနမယ္ဆုိတာ ေသခ်ာပါတယ္။
“အတီးကေတာ့ ဒုကၡသည္စခန္းမွာမေနခ်င္ဘူး ဆန္ရေပမယ့္ စိတ္က်ဥ္းက်ပ္တယ္၊ ၿခံစည္းရိုးခတ္ထားတဲ့ေနရာမွာ အတီးမေနခ်င္ဘူး။ အတီးတုိ႔ကလြတ္လြတ္လပ္ ကုိယ့္ေတာင္ယာကုိယ္ခုတ္စားမယ္။ ကုိယ္လုပ္အားနဲ႔ပဲကုိရွာစားမယ္။ အတီးအခုဆုိရင္ အႏွစ္(၃၀)ရွိၿပီ၊ ဒီသံလြင္ျမစ္ကမ္းေဘးကဖာပြန္ခရုိင္အတြင္း ထုိင္းျမန္မာနယ္စပ္ေလးမွာေနတာ။ အတီးရဲ့ အေမနဲ႔မေတြတာဆုိရင္လည္း ႏွစ္ေပါင္း(၃၀)ရွိပါၿပီဟုိးစၿပီးထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ခဲ့တဲ့အခ်ိန္ကတည္းကေပါ့။အေမကေတာ့ ႏုိ႔ဖုိးဒုကၡသည္စခန္းမွာပါ။ အတီးသမီးအၾကီးကေတာ့အုန္းပ်န္ဒုကၡသည္စခန္းမွာပါ။ အတီးက ေတာ့အတီးတုိ႔ရြာေလး ျပန္ေအးခ်မ္းသြားရင္ ျပန္ေနခ်င္တယ္။ အတီးေလ စစ္ဆုိတာၾကီးကုိေရာ၊ ေျပးလႊားပုန္းေအာင္း ေနရတာၾကီးကုိပါ နာက်ည္းမုန္းတီးေနတယ္။” ဒုကၡသည္အျဖစ္မခံယူလုိတဲ့စိတ္၊ ဇာတိရပ္ရြာကုိ မက္ေမာတြယ္တာတဲ့စိတ္ေတြကေတာ့ အျပည့္ပါဘဲ။
တခ်ဳိ႕ေတြကဒုကၡသည္အျဖစ္ မေနခ်င္ၾကေပ မဲ့ ေတာထဲမွာဆက္လက္ၿပီး ေျပးလႊားပုန္းေအာင္းမေနရဲၾကေတာ့ဘူး အစာေရစာလည္းငတ္ျပတ္လာတဲ့အတြက္ ျမန္မာျပည္ထဲမွာေနၿပီး ဒုကၡသည္ေတြထက္ဆုိးတဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကုိေရာက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုလုိ ႏုိင္ငံေပ်ာက္ေနၾကတဲ့ သူေတြ ဒုကၡသည္ေတြဟာ သူပုန္မိသားစု၀င္ေတြလုိ႔ စြတ္စြဲသတ္မွတ္ခံထားရတဲ့သူေတြရဲ့ အိမ္ျပန္ခ်ိန္ ကံၾကမၼာဟာ မေသခ်ာမေရရာ ေ၀၀ါးေနခဲ့ၾကပါတယ္။
ျပာလဲ့လဲ့ေကာင္းကင္ၾကီးရဲ့ေအာက္က
ဒီမႈိင္းၫဳိ႕ညဳိ႕နယ္စပ္ေတာင္တန္းေတြသာ
ေငးေမာေနခဲ့ရ
ေပးတာယူ ေကၽြးတာစား
ေပၚတာမရွိ
မုိင္းခင္းေျမမရွိ
လုပ္အားေပးမရွိ
ဒီလုိနဲ႔ဘဲ
မုိးႀကီးခ်ဳပ္လုိ႔.....
ကၽြႏု္ပ္ဘ၀ စမည္နည္း......။
ျပည့္စုံ